Opleidingsniveaus
Tot 2014 was het CTV de enige canyonclub in België. Met het ontstaan van andere canyonclubs was er dan ook de noodzaak om de uitgewerkte leerlijnen uniform te houden over de verschillende canyonclubs heen. Dit is een van de missies van de sportcel canyoning binnen de klim- en bergsportfederatie (KBF). Deze sportcel definieert voor de canyoning de volgende vier niveaus, gekend als “opleidingsniveaus”:
- Opleidingsniveau 1 “Begeleid canyons kunnen afdalen van een beperkt niveau (3.3.III)”: In dit niveau leer je voortbewegen in canyons van beperkt niveau. Je leert hier geen installaties maken. Dit niveau is het minimale niveau dat je moet beheersen om mee op treffens te kunnen gaan.
- Opleidingsniveau 2 “Zelfstandig canyons kunnen afdalen van beperkt niveau (3.3.III)”: Op het einde van dit niveau mag je jezelf een volleerd autonoom canyoneer noemen in canyons van beperkt niveau. Je hebt de nodige kennis om jezelf veilig voort te bewegen in de canyon én je kan zelf instaan voor het bouwen van canyoninstallaties. Met dit opleidingsniveau heb je voldoende bagage om op je eentje een canyontrip te organiseren.
- Opleidingsniveau 3 “Zelfstandig canyons van hoger niveau afdalen (4.4.IV)”: In deze opleidingen kom je al een eerste keer in aanraking met technieken en installaties specifiek aan hogere verticalen en aquatieke passages. Verder krijg je ook te maken met hogere engagementen, waar reddings- en bivaktechnieken belangrijk worden gezien je in dit soort canyons meer op jezelf aangewezen bent. Na het volgen van deze opleiding ben je klaar om canyons van hoger niveau te gaan opzoeken.
- Opleidingsniveau 4 “Zelfstandig canyons van hoog niveau afdalen (5.5.V)”: Canyons van hogere niveaus worden minder vaak afgedaald. Dit maakt dat je soms ankerpunten mist en/of vreemdere installaties tegenkomt. In cursussen van opleidingsniveau 4 leer je de nodige technieken om zelf een canyon te equiperen. Dit gaat zowel over noodankers als permanente ankers, en over zowel vaste ankers als mobiele ankers. Als canyoneer op opleidingsniveau 4 mag je jezelf trots een all around canyoneer noemen en ben je voorbereid op nagenoeg elke situatie die je kan tegenkomen in de canyon.
Het voordeel van het systeem met opleidingsniveaus is dat je over verschillende clubs heen kan werken met uniforme leerlijnen. Een gedetailleerde versie van de laatst afgestemde leerlijnen door de sportcel canyoning (dd. 2021) kan je downloaden via deze link. De leerlijnen canyoning worden op regelmatige basis geëvalueerd en verfijnd indien nodig.
Leuk om te weten is dat er in nagenoeg elke canyonstreek ook steeds canyons te vinden zijn die geschikt zijn voor iéder canyonniveau.
Over de opleidingsniveaus binnen CTV
Belangrijk om op te merken is dat de bovenstaande opleidingsniveaus uitsluitend spreken over minimale eindtermen.
Binnen het CTV vinden wij deze voor onze opleidingen niet voldoende en gaan we verder. In praktijk wil dit zeggen dat wij nog extra technieken of variaties op de technieken toevoegen in onze opleidingen en ook vaak kiezen voor extra diepgang in the theorie. Veel cursisten kiezen ook bewust om bij het CTV hun opleiding (opnieuw) te doen nét omdat deze extra’s het verschil blijken te maken in de canyons. Afgestudeerden geven dan ook aan dat ze dit als sterk positief ervaren omdat het hun zelfvertrouwen in de canyons verhoogt en ze zelf de nodige tools hebben om na de opleiding op een betrouwbare manier technieken kritisch te evalueren.
Omdat we binnen het CTV voorbij de minimale richtlijnen gaan zal je zien dat we spreken over opleidingsniveau 1+ (Basic Canyoneer), opleidingsniveau 1&2+ (Zelfstandig Canyoneer) en opleidingsniveau 3&4+ (Advanced canyoneer). Bij de basic canyoneer geven we zo ook al de basis tochtvoorbereiding mee zodat basic canyoneers weten waar ze zich aan kunnen verwachten tijdens een canyontocht (dit begint bij ons dus al een niveau vroeger). Bij de zelfstandig canyoneer leren we ook de “snelle zelfredding” aan waarmee je jezelf altijd uit een noodsituatie kan bevrijden op touw (“Knoop dalend passeren zonder toestellen” op leerlijnen fiche). Verder gaan we nog iets dieper in op de kennis van het milieu en hoe je het weer kan opvolgen tijdens jou canyontocht. Bij de advanced canyoneer nemen we veel extra’s mee die we op voorhand nog niet gaan verklappen. De leukste extra is de kunst van het veilig improviseren in de canyon: “Oeps, mijn materiaal is net naar beneden gevallen, wat nu?”. Verder zal een Advanced Canyoneer ook veel meer zien dan alleen specifieke technieken. Vanuit zijn/haar ervaring is een advanced vaak teamleader door ervaring en/of opleiding tijdens een canyontocht. Tijdens de opleiding gaan we dan ook de advanced canyoneer intensief klaarstomen om deze rol te kunnen opnemen.